Czym jest EKUZ i gdzie obowiązuje?
Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego (EKUZ) to bezpłatny dokument, który potwierdza prawo do korzystania z publicznej opieki zdrowotnej w krajach Unii Europejskiej, EFTA (Islandia, Liechtenstein, Norwegia, Szwajcaria) oraz w Wielkiej Brytanii. Karta umożliwia uzyskanie niezbędnej pomocy medycznej na takich samych zasadach, jakie przysługują obywatelom państwa, w którym przebywa turysta.
EKUZ nie jest formą prywatnego ubezpieczenia, lecz dowodem na to, że posiadacz jest objęty systemem powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego w Polsce (NFZ). Dzięki temu w przypadku nagłej choroby lub wypadku można skorzystać z lekarza lub szpitala publicznego bez konieczności pełnego pokrywania kosztów z własnej kieszeni.
Symulator kosztów: EKUZ vs ubezpieczenie turystyczne
Sprawdź, ile możesz zapłacić z własnej kieszeni w zależności od miejsca leczenia, współpłacenia i dodatkowych kosztów (transport, ratownictwo).
Wynik symulacji
„Ile płacisz z własnej kieszeni” w dwóch wariantach.
Jak to policzyliśmy?
Warto jednak pamiętać, że zakres refundacji różni się w zależności od kraju — w niektórych państwach obowiązuje częściowa odpłatność, a nie wszystkie świadczenia są bezpłatne. EKUZ nie obejmuje leczenia planowego, transportu medycznego do Polski ani opieki w prywatnych klinikach. Dlatego przed podróżą nawet po Europie zaleca się uzupełnienie ochrony dodatkowym ubezpieczeniem turystycznym, które gwarantuje pełny zwrot kosztów leczenia i transportu.
Jak działa ubezpieczenie turystyczne?
Ubezpieczenie turystyczne to komercyjna forma ochrony finansowej i zdrowotnej, która zapewnia pomoc w nagłych sytuacjach podczas podróży – zarówno w Europie, jak i na całym świecie. W przeciwieństwie do EKUZ, które działa wyłącznie w publicznej służbie zdrowia państw UE i EFTA, polisa turystyczna obejmuje również leczenie w prywatnych placówkach, hospitalizację, transport medyczny do kraju oraz wsparcie assistance.
Działanie polisy opiera się na umowie z towarzystwem ubezpieczeniowym. W zamian za składkę – zależną od kierunku podróży, czasu trwania i zakresu ochrony – turysta otrzymuje gwarancję pokrycia kosztów nieprzewidzianych zdarzeń, takich jak choroba, uraz, utrata bagażu czy opóźnienie lotu. W większości przypadków ubezpieczyciel organizuje pomoc na miejscu, kontaktuje się z placówkami medycznymi i reguluje rachunki bezpośrednio, eliminując konieczność płacenia z własnych środków.
W ramach polisy można również rozszerzyć ochronę o ubezpieczenie NNW, OC w życiu prywatnym, sporty ekstremalne lub assistance podróżne, które zapewnia tłumacza, transport, zakwaterowanie bliskich czy opiekę nad dziećmi. Takie rozwiązanie daje kompleksowe bezpieczeństwo i jest szczególnie istotne poza Europą, gdzie EKUZ nie obowiązuje, a koszty leczenia mogą sięgać tysięcy euro.
EKUZ a ubezpieczenie turystyczne – główne różnice
EKUZ oraz polisa podróżna różnią się zakresem ochrony, terytorium działania i sposobem finansowania leczenia za granicą. Karta EKUZ potwierdza prawo do skorzystania z publicznej opieki zdrowotnej w państwach należących do UE, EFTA i w Wielkiej Brytanii. Z kolei ubezpieczenie turystyczne daje dostęp do świadczeń także poza Europą i obejmuje sytuacje, których EKUZ nie pokrywa, takie jak transport medyczny, ratownictwo czy pomoc w placówkach prywatnych.
EKUZ wydawany jest przez NFZ i działa wyłącznie w systemie publicznym danego kraju. Obejmuje podstawowe leczenie, które w niektórych miejscach może być częściowo odpłatne. Ubezpieczenie turystyczne to natomiast forma ochrony umownej, zapewniająca refundację wszystkich kosztów związanych z nagłą chorobą lub urazem, bez ograniczeń terytorialnych. W praktyce EKUZ gwarantuje minimum, a polisa prywatna stanowi jego uzupełnienie, zwiększające bezpieczeństwo finansowe podróżnego.
Co obejmuje EKUZ, a czego nie?
EKUZ uprawnia do korzystania z podstawowej opieki zdrowotnej w publicznych placówkach medycznych krajów UE, EFTA oraz Wielkiej Brytanii. Dzięki niej można uzyskać pomoc w przypadku nagłej choroby, urazu, wypadku lub zaostrzenia przewlekłej dolegliwości — na takich samych zasadach jak mieszkańcy danego państwa. Karta obejmuje wizyty u lekarza pierwszego kontaktu, pobyt w szpitalu publicznym, porady specjalistyczne oraz zakup leków refundowanych.
Zakres świadczeń finansowanych przez EKUZ różni się w zależności od kraju. W niektórych państwach pacjent ponosi część kosztów leczenia, ponieważ obowiązuje system współpłacenia (np. we Francji, Austrii czy Portugalii). Oznacza to, że część rachunku pokrywa ubezpieczony, a resztę refunduje tamtejszy fundusz zdrowia. EKUZ nie działa w prywatnych klinikach ani w placówkach, które nie mają umowy z lokalnym systemem publicznym.
Ważne jest również to, czego karta nie obejmuje. EKUZ nie finansuje transportu medycznego do Polski, kosztów ratownictwa górskiego, pomocy w krajach spoza Europy, a także leczenia planowego. Nie pokrywa też kosztów utraty bagażu, odpowiedzialności cywilnej czy wsparcia logistycznego w razie hospitalizacji. Z tego powodu instytucje finansowe i doradcy podróżni zalecają, aby EKUZ traktować jako podstawowy dokument zdrowotny, a nie pełną ochronę w podróży.
Co obejmuje ubezpieczenie turystyczne?
Ubezpieczenie turystyczne obejmuje finansową i organizacyjną pomoc w sytuacjach nagłych podczas podróży, takich jak choroba, wypadek, utrata rzeczy osobistych czy odwołanie lotu. W przeciwieństwie do EKUZ, które działa tylko w ramach publicznej służby zdrowia, polisa turystyczna daje możliwość skorzystania z prywatnych klinik oraz pełnego zwrotu kosztów leczenia i hospitalizacji.
Podstawowym elementem każdej polisy jest pokrycie kosztów leczenia, obejmujące wizyty lekarskie, badania diagnostyczne, zabiegi chirurgiczne, hospitalizację i zakup leków. Większość ofert zawiera również assistance podróżne, które zapewnia organizację transportu, tłumacza, zakwaterowania dla bliskich czy pomocy prawnej. W razie potrzeby ubezpieczyciel kontaktuje się z placówkami i reguluje rachunki bezpośrednio, co eliminuje konieczność płacenia na miejscu.
Ochronę można rozszerzyć o dodatkowe elementy, takie jak:
-
NNW – odszkodowanie za trwały uszczerbek na zdrowiu po wypadku,
-
OC w życiu prywatnym – pokrycie kosztów szkód wyrządzonych osobom trzecim,
-
ubezpieczenie bagażu – rekompensata za kradzież lub zagubienie,
-
sporty wysokiego ryzyka – zabezpieczenie podczas uprawiania aktywności wymagających specjalnej ochrony,
-
transport do kraju – pokrycie kosztów powrotu w razie choroby lub wypadku.
Tak zbudowana polisa zapewnia kompleksowe bezpieczeństwo finansowe i zdrowotne, niezależnie od kierunku podróży. Dlatego eksperci rynku ubezpieczeniowego rekomendują jej wykupienie nawet przy krótkich wyjazdach po Europie – jako skuteczne uzupełnienie ochrony oferowanej przez EKUZ.
Czy EKUZ wystarczy podczas wyjazdu po Europie?
EKUZ zapewnia dostęp do podstawowej opieki zdrowotnej w Europie, ale nie gwarantuje pełnego pokrycia kosztów leczenia ani transportu do Polski. Karta uprawnia do korzystania z publicznych placówek medycznych na zasadach obowiązujących mieszkańców danego kraju. Oznacza to, że w wielu państwach pacjent musi pokryć część kosztów wizyt, leków lub hospitalizacji.
Przykładowo, we Francji obowiązuje współpłacenie na poziomie 30% wartości świadczenia, a w Austrii pacjent dopłaca za każdy dzień pobytu w szpitalu. EKUZ nie obejmuje również transportu medycznego do kraju, który w przypadku poważnych urazów może kosztować od kilku do kilkunastu tysięcy euro. W sytuacjach takich jak złamania, nagłe infekcje czy wypadki komunikacyjne, karta gwarantuje jedynie dostęp do leczenia w ramach lokalnego systemu publicznego, bez dodatkowej pomocy logistycznej.
Dlatego nawet w przypadku podróży po Europie EKUZ należy traktować jako podstawowe zabezpieczenie, a nie pełne ubezpieczenie podróżne.
Polisa komercyjna stanowi jej rozszerzenie, pokrywając koszty leczenia w prywatnych placówkach, transportu, ratownictwa i organizacji pomocy. Takie połączenie zapewnia komfort oraz brak ryzyka nieprzewidzianych wydatków w razie nagłej choroby lub wypadku.
Kiedy EKUZ nie działa i potrzebne jest ubezpieczenie turystyczne?
EKUZ nie działa w sytuacjach, gdy leczenie odbywa się poza Europą, w prywatnych klinikach lub dotyczy usług nieobjętych publicznym systemem zdrowia. Oznacza to, że karta nie zapewnia ochrony w krajach spoza UE i EFTA, a także w przypadkach, gdy pomoc medyczna wymaga natychmiastowego transportu, ratownictwa górskiego lub opieki po zakończeniu hospitalizacji.
Brak skuteczności EKUZ dotyczy również podróży do regionów, w których nie ma publicznej infrastruktury medycznej lub dostęp do niej jest ograniczony. Przykładem mogą być górskie miejscowości w Alpach czy popularne kurorty w Chorwacji, gdzie pomoc często udzielana jest przez prywatne punkty medyczne. Karta nie obejmuje także leczenia planowego – jeśli ktoś planuje zabieg lub poród za granicą, potrzebne jest odrębne pozwolenie z NFZ.
Ubezpieczenie turystyczne jest niezbędne również wtedy, gdy podróż obejmuje sporty zimowe lub aktywności o podwyższonym ryzyku. W razie wypadku ratownictwo górskie i transport do kraju nie są finansowane w ramach EKUZ, co może oznaczać koszty sięgające kilkunastu tysięcy złotych. Dlatego eksperci zalecają, aby przed każdą podróżą – nawet w obrębie Europy – posiadać dodatkową polisę, która pokryje wydatki, których karta nie obejmuje.
Ile kosztuje ubezpieczenie turystyczne i jak je dobrać?
Cena ubezpieczenia turystycznego zależy od kierunku podróży, długości wyjazdu oraz zakresu ochrony. Dla jednej osoby planującej tygodniowy wyjazd poza Europę w grudniu 2025 roku koszt polisy wynosi od 47 do 108 zł, w zależności od wybranego wariantu.
Jeśli traktujesz kartę EKUZ jako „plan minimum”, to przy planowaniu wyjazdu warto równolegle spojrzeć na realne luki: współpłacenie, brak ochrony w prywatnych placówkach, a także koszty, których często nie da się przewidzieć (np. transport medyczny do Polski, ratownictwo górskie, organizacja pomocy). W takich scenariuszach kluczowe jest dopasowanie sumy kosztów leczenia i zakresu assistance podróżnego do kierunku i stylu wyjazdu — pomocne może być sprawdzenie ochrony na czas podróży i dobranie wariantu polisy.
A jeśli wyjazd obejmuje podróż autem (zwłaszcza dłuższą trasę lub przejazd przez kilka krajów), warto myśleć o bezpieczeństwie „dwutorowo”: zdrowie i finanse pasażerów to jedno, ale równie istotna bywa szybka pomoc przy zdarzeniach na drodze i konsekwencjach typu szkoda komunikacyjna. Wtedy sensownie jest połączyć przygotowania wyjazdowe z zabezpieczeniem pojazdu i usługami assistance
W planie podstawowym (47 zł za 7 dni) suma kosztów leczenia i assistance sięga 60 000 EUR, a ubezpieczenie następstw nieszczęśliwych wypadków obejmuje 10 000 zł. Odpowiedzialność cywilna w życiu prywatnym sięga 25 000 EUR, jednak w tej wersji nie ma ochrony bagażu ani sprzętu sportowego.
Wariant rozszerzony (69 zł za 7 dni) zapewnia już 100 000 EUR na leczenie i assistance, 20 000 zł NNW oraz 50 000 EUR OC. Dodatkowo obejmuje bagaż do 2000 zł, co czyni go najczęściej wybieraną opcją przez podróżnych.
Najpełniejszy pakiet elastyczny (108 zł za 7 dni) gwarantuje 125 000 EUR na leczenie, 30 000 zł NNW, aż 200 000 EUR OC oraz 4000 zł na bagaż. Dodatkowo można w nim rozszerzyć ochronę o sprzęt sportowy do 2000 zł.
Dobór ubezpieczenia powinien być uzależniony od celu i charakteru podróży. W przypadku wyjazdów do krajów z wysokimi kosztami leczenia lub aktywnych form wypoczynku zaleca się wybór rozszerzonej lub elastycznej ochrony. Takie rozwiązanie gwarantuje pełne zabezpieczenie zdrowotne i finansowe niezależnie od miejsca pobytu
EKUZ + ubezpieczenie turystyczne – dlaczego warto mieć oba?
Połączenie EKUZ i ubezpieczenia turystycznego zapewnia pełną ochronę zdrowotną i finansową podczas podróży. EKUZ daje dostęp do publicznej opieki medycznej w krajach europejskich, natomiast polisa komercyjna pokrywa koszty leczenia w prywatnych placówkach, transportu medycznego, ratownictwa czy organizacji pomocy. Wspólnie tworzą system bezpieczeństwa, który minimalizuje ryzyko nieprzewidzianych wydatków za granicą.
W praktyce oznacza to, że posiadacz EKUZ nie ponosi pełnych kosztów leczenia w publicznych placówkach, a ubezpieczenie turystyczne uzupełnia brakujące elementy ochrony. W razie wypadku lub poważnej choroby to polisa finansuje transport do kraju, pomoc tłumacza czy dodatkowe zakwaterowanie dla bliskich. Dzięki temu podróżny nie musi martwić się o rachunki i może skupić się na powrocie do zdrowia.
Eksperci z branży ubezpieczeniowej podkreślają, że posiadanie tylko jednego z tych dokumentów nie gwarantuje pełnej ochrony. EKUZ nie działa poza Europą i nie pokrywa wszystkich kosztów nawet w krajach UE, natomiast polisa turystyczna nie zawsze zastępuje formalne potwierdzenie prawa do leczenia w publicznym systemie. Dlatego najlepszym rozwiązaniem jest równoczesne posiadanie obu form zabezpieczenia, co zapewnia realne bezpieczeństwo niezależnie od miejsca podróży i rodzaju sytuacji.
Jak wyrobić kartę EKUZ krok po kroku?
Kartę EKUZ można uzyskać bezpłatnie w oddziale lub delegaturze Narodowego Funduszu Zdrowia, a także online poprzez serwis ePUAP lub Internetowe Konto Pacjenta. Dokument potwierdza prawo do korzystania z publicznej opieki zdrowotnej w krajach Unii Europejskiej, EFTA i Wielkiej Brytanii.
Proces wyrobienia karty jest prosty. Wystarczy wypełnić wniosek dostępny na stronie NFZ i złożyć go elektronicznie, pocztą lub osobiście w wybranym oddziale. Osoby posiadające profil zaufany mogą podpisać dokument online bez konieczności wizyty w placówce. We wniosku należy podać dane osobowe, numer PESEL oraz wskazać okres, na jaki karta ma zostać wydana.
Czas realizacji wniosku wynosi zwykle od 2 do 5 dni roboczych, choć w sezonie wakacyjnym może być dłuższy. Karta wydawana jest w formie plastikowej i można ją odebrać osobiście lub otrzymać pocztą. W przypadku utraty lub zniszczenia EKUZ można wystąpić o duplikat w tym samym trybie.
Warto pamiętać, że EKUZ ma ograniczony czas ważności – dla osób zatrudnionych to najczęściej 3 lata, a dla studentów, dzieci i emerytów okres ten może się różnić. Zaleca się więc sprawdzenie terminu przed wyjazdem i wcześniejsze złożenie wniosku o odnowienie dokumentu, aby zachować ciągłość ochrony zdrowotnej za granicą.
Compensa – ubezpieczenie turystyczne sprawdzone w podróży
Wyjeżdżając za granicę, warto zadbać o odpowiednią ochronę. Compensa jako jeden z wiodących ubezpieczycieli oferuje kompleksowe ubezpieczenie turystyczne, które zapewnia wsparcie w razie nagłych zachorowań, wypadków, utraty bagażu czy problemów z organizacją podróży. Polisa została przygotowana tak, aby spełniała oczekiwania zarówno osób wyjeżdżających na wakacje, jak i aktywnych podróżników.
Sprawdź szczegóły na stronie ubezpieczenie turystyczne Compensa i wykup ochronę w kilka minut online.
Komentarze (0)