Co to jest paszport biometryczny?
Paszport biometryczny to dokument tożsamości, który pozwala na zidentyfikowanie tożsamości w oparciu o zdefiniowane cechy ludzkiego ciała. Są to między innymi linie papilarne, tęczówka oka, kształt ucha, a nawet układ naczyń krwionośnych – wszelkie dane zapisane są na specjalnym chipie EEPROM, a także znajdują się w bazach danych urzędów. Co więcej, na okładce paszportu biometrycznego umieszczony jest mikroprocesor, który gromadzi podstawowe dane o właścicielu, takie jak imię i nazwisko, numer PESEL, płeć, obywatelstwo, miejsce urodzenia oraz zdjęcie cyfrowe.
Wszelkie informacje, jakie zawiera paszport biometryczny, odczytywane mogą być przy pomocy urządzeń optycznych i elektronicznych. W naszym kraju za produkcję tego rodzaju dokumentów odpowiedzialna jest Polska Wytwórnia Papierów Wartościowych – wydawane są one od 2006 roku, jednak w swojej pierwotnej wersji zawierały wyłącznie wizerunek twarzy, a od 2009 roku linie papilarne. W 2018 roku paszport biometryczny uległ udoskonaleniu (został uzupełniony o wspomniany wcześniej chip).
Biometryczny paszport – jak wygląda?
Biometryczny paszport z pozoru wygląda identycznie, jak tradycyjny dokument. Jest to bordowa książeczka posiadająca 40 stron, a także okładkę ze złotymi napisami oraz polskim godłem.
W jej wnętrzu zatopione są jednak chip (tylna okładka) oraz mikroprocesor (przednia okładka), które pozwalają odpowiednim służbom na błyskawiczne odczytanie różnego rodzaju danych o właścicielu.
Jaka jest różnica między paszportem biometrycznym a zwykłym?
Jak wspomnieliśmy wcześniej, paszport biometryczny jest nowoczesnym rozwiązaniem do identyfikacji osób podróżujących, ponieważ – w przeciwieństwie do tradycyjnego paszportu – nie jest zwykłym dokumentem.
Dzięki chipowi i mikroprocesorowi możliwe jest odczytanie z niego danych za pomocą specjalnego czytnika, co przyspiesza proces identyfikacji i doskonale sprawdza się, np. na lotniskach, gdzie panuje duży ruch. Co więcej, jest to dokument trudny do podrobienia, co sprawia, że dużo większe jest bezpieczeństwo osób podróżujących za granicę.
Dotykając biometrycznego paszportu w jego tylnej części, można wyczuć delikatne usztywnienie, które świadczy o zamontowanym chipie – to najlepszy sposób na to, aby odróżnić go od zwykłego.
Jak wyrobić paszport biometryczny?
Polski paszport biometryczny jest dokumentem niezwykle przydatnym, który należy wyrobić w sytuacji, gdy zamierzasz wyjechać za granicę – do kraju leżącego poza Unią Europejską. Aby go uzyskać, wystarczy zadbać o kilka kwestii.
Pierwszym krokiem jest złożenie wniosku o paszport biometryczny w oddziale paszportowym urzędu wojewódzkiego (może być on dowolny, niezależnie od miejsca zamieszkania czy zameldowania). Wzór takiego dokumentu otrzymasz w tym samym urzędzie. Do wniosku należy dołączyć:
- aktualne, kolorowe zdjęcie;
- dowód dokonania wpłaty, np. potwierdzenie przelewu (opłata za wydanie paszportu biometrycznego wynosi 140 zł);
- aktualnie używany paszport, a w przypadku jego braku – dowód osobisty;
- odpis aktu małżeństwa – w sytuacji, gdy w wyniku zawarcia związku małżeńskiego za granicą doszło do zmiany nazwiska.
Warto dodać, że chcąc skorzystać z ulgi na paszport biometryczny, należy również okazać urzędnikowi legitymację (szkolną, studencką lub emerycką) albo Kartę Dużej Rodziny.
Po złożeniu wniosku pobrane zostaną niezbędne dane biometryczne – jest to obowiązkowe i pozwoli w przyszłości szybko zweryfikować Twoją tożsamość, np. podczas przekraczania granicy.
Na paszport biometryczny czeka się około 30 dni. Będziesz mógł go odebrać w tym samym punkcie paszportowym, w którym składałeś wniosek.
Jak długo ważny będzie Twój paszport biometryczny? Dla osób powyżej 13. roku życia – 10 lat, a dla osób młodszych – 5 lat.
Jak sprawdzić, czy mój paszport jest biometryczny?
Przede wszystkim, dotykając tylnej części okładki, gdzie wyczujesz delikatne usztywnienie świadczące o obecności chipu. To jednak nie wszystko – cechą charakterystyczną, jaką posiada paszport biometryczny, jest odpowiednie zdjęcie. Musi ono spełnić szereg wymogów, do których zaliczamy między innymi:
- odpowiedni rozmiar (w Unii Europejskiej jest to 4,5 cm wysokości i 3,5 cm szerokości);
- jednolite, jasne tło (zwykle białe, jasnobłękitne lub jasnoszare);
- naturalny wyraz twarzy (brak uśmiechu);
- dobry kontrast i brak jakichkolwiek cieni.
Uwaga! Nowe paszporty biometryczne na przedniej okładce (pod napisem „PASZPORT”) posiadają specjalny znak symbolizujący układ elektroniczny – dzięki niemu łatwo błyskawicznie odróżnić taki dokument od tradycyjnego.
Czy paszport biometryczny jest obowiązkowy?
Jeżeli Twój paszport został wydany przed 28 sierpnia 2006 roku, nie masz obowiązku jego wymiany na paszport biometryczny, o ile oczywiście wciąż jest ważny. Obecnie każdy nowo wydany dokument tego typu zawiera dane biometryczne.
Ile ważny jest paszport biometryczny?
Jak wspomnieliśmy wcześniej, paszport biometryczny jest ważny:
- 10 lat od wydania dla osób powyżej 13 lat;
- 5 lat od wydania dla dzieci poniżej 13 lat.
Paszport biometryczny – Ukraina i Polska
Posiadając paszport biometryczny, ukraińską granicę można przekroczyć bez jakichkolwiek problemów.
Działa to również w drugą stronę. Biometryczny paszport daje Ukraińcom możliwość przekroczenia polskiej granicy oraz przebywania w naszym kraju przez 90 dni (ruch bezwizowy między oboma krajami obowiązuje od 11 czerwca 2017 roku).
Do jakich krajów możesz podróżować, mając paszport biometryczny? Do tych, które leżą poza granicami Unii Europejskiej (należy pamiętać, że w niektórych przypadkach, oprócz paszportu, niezbędna będzie wiza – mowa tu zwłaszcza o krajach azjatyckich i afrykańskich). Dokument daje więc duże możliwości, a od 1 stycznia 2009 roku pozwala Polakom nawet na bezwizowe przekraczanie granicy kanadyjskiej!
Pamiętaj! Jeżeli wybierasz się na wakacje lub w podróż służbową za granicę, zadbaj nie tylko o paszport biometryczny, ale również ubezpiecznie turystyczne. Zapewnia ono pokrycie kosztów leczenia oraz ochronę na wypadek nieprzewidzianych i nieszczęśliwych zdarzeń.
