Licencja na drona

W zależności od rodzaju lotów oraz klasy używanego sprzętu wyróżniamy różne rodzaje licencji, które pozwalają na wykonywanie operacji zgodnych z obowiązującym prawem lotniczym. Jednym z najważniejszych dokumentów, potwierdzających uprawnienia pilota drona, jest Certyfikat Kompetencji Pilota Drona, będący podstawowym dokumentem pozwalającym na realizację większości lotów cywilnych. Co więcej, Urząd Lotnictwa Cywilnego jasno określa wymagania oraz przepisy dotyczące dronów, a każdy operator drona jest zobowiązany przestrzegać ich bezwzględnie. Proces uzyskania licencji na drona wymaga rzetelnego przygotowania, dlatego warto skorzystać z profesjonalnych szkoleń prowadzonych przez certyfikowane ośrodki, takie jak SNH Drones, które kompleksowo przygotowują przyszłych pilotów BSP.

Szkolenie teoretyczne – fundament wiedzy operatora drona

Kluczowym etapem prowadzącym do uzyskania licencji operatora drona jest odpowiednie szkolenie teoretyczne. Podczas tego kursu uczestnicy zdobywają wiedzę na temat przepisów dotyczących latania, konstrukcji i budowy bezzałogowych statków powietrznych, a także zasad bezpieczeństwa lotów w różnych kategoriach operacji takich jak Kategoria otwarta, Kategoria szczególna i Kategoria certyfikowana. Ważne jest, aby szkolenie było przeprowadzone przez certyfikowanych instruktorów, którzy dysponują doświadczeniem praktycznym i teoretycznym pozwalającym na kompleksowe przygotowanie kursantów. Po ukończeniu szkolenia teoretycznego przyszły operator drona musi zdać egzamin pilota drona, który weryfikuje znajomość przepisów lotniczych, zagadnień technicznych i meteorologicznych.

Szkolenie praktyczne – nauka bezpiecznego pilotażu

Następnym krokiem w procesie zdobycia uprawnień jest szkolenie praktyczne, które ma za zadanie nauczyć operatora drona bezpiecznego latania oraz wykonywania konkretnych operacji lotniczych. Szczególną uwagę podczas tego etapu zwraca się na umiejętność pilotażu w zasięgu wzroku operatora (VLOS), który jest podstawowym sposobem prowadzenia operacji dronowych. Szkolenia praktyczne obejmują także loty poza zasięgiem wzroku operatora (BVLOS), które wymagają dodatkowych kompetencji i precyzyjnego planowania misji. Pilot BSP podczas praktycznych zajęć nabywa także umiejętności radzenia sobie z sytuacjami awaryjnymi oraz współpracy z Obserwatorem BSP, który jest istotny szczególnie podczas bardziej skomplikowanych operacji, takich jak te wykonywane przy użyciu dronów klasy C5-C6 lub podczas realizacji misji BVLOS.

Koszt uzyskania licencji na drona – co warto wiedzieć

Ważnym aspektem, który przyszły operator drona powinien uwzględnić, jest koszt uzyskania licencji. Koszty te są zróżnicowane w zależności od rodzaju licencji, typu drona oraz zakresu prowadzonych operacji. Część szkoleń teoretycznych, zwłaszcza tych podstawowych w ramach Kategorii otwartej, może być dostępna nawet bezpłatnie, np. poprzez platformy internetowe, które oferują możliwość zdobycia licencji na drona online. Jednak bardziej zaawansowane szkolenia, szczególnie te dotyczące Kategorii szczególnej oraz operacji BVLOS, wiążą się z dodatkowymi kosztami wynikającymi z konieczności specjalistycznego przygotowania praktycznego i teoretycznego. Dlatego warto dokładnie przeanalizować potrzeby własnych operacji lotniczych, aby wybrać optymalny kurs pilota drona dopasowany do indywidualnych wymagań.

Rejestracja operatora drona – obowiązek każdego pilota

Operator drona powinien pamiętać również o konieczności rejestracji operatora drona w bazie prowadzonej przez Urząd Lotnictwa Cywilnego. Obowiązek rejestracji dotyczy przede wszystkim operatorów, którzy wykonują loty dronami o wadze powyżej 250 gramów lub wyposażonymi w kamery czy sensory umożliwiające gromadzenie danych. Zaniedbanie tego obowiązku może skutkować poważnymi konsekwencjami prawnymi, w tym wysokimi karami finansowymi.

Same wymogi formalne – rejestracja operatora, zdobycie licencji i certyfikatów – to tylko jedna warstwa bezpieczeństwa. W praktyce pilot BSP odpowiada również finansowo za szkody wyrządzone osobom trzecim, np. gdy dron uszkodzi zaparkowany samochód, elewację budynku albo spowoduje uraz u osoby postronnej. W takich sytuacjach koszty roszczeń mogą być znaczne, zwłaszcza przy lotach komercyjnych lub w gęsto zabudowanej przestrzeni.

Uzupełnieniem licencji i rejestracji operatora może być ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej pilota drona, które przejmuje na siebie skutki finansowe wielu nieprzewidzianych zdarzeń podczas lotu. W ramach takiej ochrony, jak w ubezpieczeniu OC pilota drona w Compensie, można zabezpieczyć się m.in. na wypadek przypadkowego uszkodzenia mienia czy spowodowania szkody osobie trzeciej, co jest szczególnie istotne przy bardziej zaawansowanych operacjach BVLOS oraz realizacji zleceń komercyjnych. Dzięki temu formalne uprawnienia pilota idą w parze z realną ochroną finansową.

Przepisy dotyczące latania określają również minimalny wiek operatora drona, który zwykle wynosi 16 lat, jednak w przypadku bardziej zaawansowanych operacji oraz niektórych kategorii specjalistycznych wiek ten może być wyższy. Wszystkie szczegółowe informacje można znaleźć w dokumencie Ustawa Prawo Lotnicze oraz wytycznych publikowanych przez ULC.

Dokumenty potwierdzające uprawnienia – certyfikaty i świadectwa

Końcowym etapem uzyskania licencji jest otrzymanie dokumentu Świadectwo Kwalifikacji UAVO lub Certyfikatu Kompetencji Pilota Drona. Te dokumenty potwierdzają nabyte umiejętności i uprawnienia pilota drona. Operatorzy posiadający starsze uprawnienia mogą skorzystać z procesu, jakim jest Konwersja świadectwa kwalifikacji UAVO na nowe dokumenty zgodne z obowiązującymi normami europejskimi. Każdy pilot powinien pamiętać, że bezpieczne latanie dronem to nie tylko kwestia przepisów, ale również zdrowego rozsądku oraz odpowiedzialności za swoje działania w przestrzeni powietrznej.

Certyfikat kompetencji pilota drona: co to jest i jak go zdobyć?

Certyfikat Kompetencji Pilota Drona to dokument potwierdzający, że dana osoba posiada niezbędną wiedzę teoretyczną oraz umiejętności praktyczne, pozwalające na bezpieczne i zgodne z prawem wykonywanie lotów bezzałogowymi statkami powietrznymi (dronami). Certyfikat ten wydawany jest przez Urząd Lotnictwa Cywilnego (ULC) po zaliczeniu odpowiednich szkoleń i egzaminów.

Aby uzyskać Certyfikat Kompetencji Pilota Drona, kandydat musi ukończyć szkolenie teoretyczne i praktyczne, a następnie zdać oficjalny egzamin potwierdzający jego kompetencje. Dokument ten jest niezbędny dla pilotów wykonujących operacje dronowe, szczególnie w przypadku lotów wykraczających poza podstawową Kategorię otwartą (np. Kategoria szczególna). Certyfikat zapewnia, że pilot BSP zna obowiązujące przepisy lotnicze, zasady bezpieczeństwa oraz potrafi odpowiednio reagować na sytuacje nietypowe lub awaryjne podczas lotu.

Warto dodać, że Certyfikat Kompetencji Pilota Drona jest często wymagany przez zleceniodawców lub instytucje podczas realizacji projektów z użyciem dronów, zwłaszcza w celach komercyjnych. Dokument ten jest także honorowany w całej Unii Europejskiej, co ułatwia realizację międzynarodowych operacji lotniczych.

Licencja VLOS (Visual Line of Sight)

Licencja VLOS uprawnia operatora do prowadzenia lotów dronem wyłącznie w zasięgu wzroku. Oznacza to, że pilot musi utrzymywać bezpośredni kontakt wzrokowy z bezzałogowym statkiem powietrznym przez cały czas trwania lotu, bez używania urządzeń wspomagających widoczność (np. lornetek czy kamer). W praktyce licencja VLOS pozwala na wykonywanie podstawowych operacji dronowych, takich jak fotografowanie, filmowanie, inspekcje budowlane, monitoring terenów czy mapowanie przestrzeni powietrznej.

Aby zdobyć uprawnienia VLOS, należy odbyć odpowiednie szkolenie teoretyczne i praktyczne, a następnie zdać egzamin państwowy, który potwierdzi znajomość przepisów lotniczych oraz umiejętność bezpiecznego sterowania dronem w granicach widzialności.

Licencja BVLOS (Beyond Visual Line of Sight)

Licencja BVLOS umożliwia pilotowi BSP prowadzenie operacji lotniczych poza zasięgiem wzroku operatora. Loty BVLOS oznaczają, że pilot nie utrzymuje bezpośredniego kontaktu wzrokowego z dronem, a kontrolę nad urządzeniem sprawuje przy pomocy systemów nawigacji oraz transmisji obrazu na żywo. Tego typu operacje wymagają bardziej zaawansowanego szkolenia, ponieważ wiążą się z podwyższonym ryzykiem i koniecznością szczegółowego planowania lotów.

Licencja BVLOS jest niezbędna przy realizacji bardziej złożonych zadań, takich jak monitoring dużych terenów (np. pól uprawnych, lasów, infrastruktury przesyłowej), transport towarów czy działania ratownicze. Aby uzyskać licencję BVLOS, operator drona musi ukończyć specjalistyczne szkolenie, zaliczyć egzamin praktyczny i teoretyczny oraz spełnić rygorystyczne wymagania narzucone przez Urząd Lotnictwa Cywilnego, często obejmujące również konieczność współpracy z obserwatorem BSP (obserwatorem przestrzeni powietrznej).

Obie licencje mają jasno określone zakresy zastosowań, a ich posiadanie jest kluczowe do legalnego, bezpiecznego i efektywnego wykonywania lotów dronami zgodnie z obowiązującymi przepisami.

Źródła:

• Urząd Lotnictwa Cywilnego (ULC) https://ulc.gov.pl/pl/drony

• Ustawa Prawo Lotnicze https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20021301112

Najczęściej zadawane pytania (FAQ)

Czy potrzebna jest licencja do drona do 250g?
Nie, do latania dronem o masie poniżej 250g nie jest wymagana licencja, o ile loty odbywają się rekreacyjnie i w zasięgu wzroku. Jednak operator nadal musi przestrzegać przepisów EASA, m.in. zakazu lotów nad tłumem czy w pobliżu lotnisk. Niektóre modele z kamerą mogą wymagać rejestracji operatora na stronie ULC.

Ile kosztuje licencja na drona?
Koszt zależy od kategorii lotów. Podstawowy kurs online A1/A3 oferowany przez ULC jest bezpłatny, ale bardziej zaawansowane uprawnienia – jak A2 czy NSTS-01 – wymagają szkolenia i egzaminu praktycznego, których ceny wahają się od 1000 do 3000 zł. Dodatkowo mogą dojść opłaty za badania lekarskie i ubezpieczenie OC.

Jak wygląda egzamin A1/A3 na drona?
Egzamin A1/A3 jest przeprowadzany online przez Urząd Lotnictwa Cywilnego i składa się z 40 pytań jednokrotnego wyboru. Test sprawdza znajomość zasad lotów dronami, bezpieczeństwa oraz przepisów europejskich EASA. Aby zdać, trzeba odpowiedzieć poprawnie na co najmniej 75% pytań. Kurs przygotowawczy można przejść bezpłatnie na platformie drony.ulc.gov.pl.