Ograniczenia dla młodych kierowców

Kim jest młody kierowca według przepisów 2025?

Zgodnie z obowiązującym stanem prawnym, młody kierowca to osoba, która posiada prawo jazdy kategorii B krócej niż 24 miesiące. W kontekście przepisów wprowadzonych w 2025 roku, do grupy tej zaliczają się również osoby poniżej 25. roku życia, jeśli uzyskały dokument uprawniający do kierowania pojazdami w ciągu ostatnich dwóch lat. Szczególne ograniczenia obowiązują w pierwszych 8 miesiącach od uzyskania prawa jazdy, co stanowi najbardziej restrykcyjny etap tzw. okresu próbnego.

Czytaj także: OC dla młodego kierowcy

Oprócz czasu posiadania uprawnień, prawo wprowadza również dodatkowe kryterium wiekowe – szczególnie dla osób, które uzyskały prawo jazdy już w wieku 17 lat, pod warunkiem odbywania jazd pod nadzorem doświadczonego kierowcy. To oznacza, że definicja „młodego kierowcy” nie jest jedynie kwestią wieku, lecz także doświadczenia za kierownicą i formalnego statusu wynikającego z daty uzyskania dokumentu.

Dzięki tej klasyfikacji ustawodawca różnicuje poziom odpowiedzialności i ryzyka, jakie wiążą się z brakiem doświadczenia. Młody kierowca, jako uczestnik ruchu drogowego podwyższonego ryzyka, musi spełnić szereg warunków, by móc w pełni legalnie i bezpiecznie korzystać z uprawnień wynikających z posiadania prawa jazdy.

Okres próbny – najważniejsze zasady i długość trwania

W 2025 roku okres próbny dla młodych kierowców został wyraźnie zdefiniowany i obwarowany szczególnymi wymogami. Zgodnie z aktualnymi przepisami, trwa on dokładnie 24 miesiące od dnia wydania prawa jazdy kategorii B. Jednak pierwsze 8 miesięcy tego okresu wiąże się z najbardziej restrykcyjnymi ograniczeniami, które mają na celu ukształtowanie bezpiecznych nawyków u świeżo uprawnionych kierowców.

W tym czasie obowiązuje m.in. konieczność umieszczenia na pojeździe tzw. zielonego listka, zakaz przekraczania określonych limitów prędkości (50 km/h w terenie zabudowanym, 80 km/h poza terenem zabudowanym, 100 km/h na autostradach) oraz zakaz podejmowania pracy zarobkowej w charakterze kierowcy. Dodatkowo, przez pierwsze 6 miesięcy młody kierowca nie może przewozić pasażerów w podobnym wieku (do 24. roku życia), chyba że towarzyszy im osoba z odpowiednim stażem i uprawnieniami.

W praktyce okres próbny jest swoistym testem dojrzałości drogowej, którego celem jest nie tylko egzekwowanie przepisów, ale przede wszystkim edukacja i prewencja. To czas, w którym każdy błąd może kosztować młodego kierowcę nie tylko punkty karne, ale również utratę prawa jazdy i konieczność ponownego przystąpienia do egzaminów.

Limity prędkości dla młodych kierowców – obowiązujące wartości

Jednym z kluczowych ograniczeń, jakie obowiązują młodych kierowców w Polsce w 2025 roku, są specjalne limity prędkości, obowiązujące przez pierwsze 8 miesięcy od uzyskania prawa jazdy. Ustawodawca jasno określił, że osoba w okresie próbnym nie może poruszać się z prędkością wyższą niż:

• 50 km/h – w terenie zabudowanym (niezależnie od ewentualnego podwyższenia limitu znakami drogowymi),

• 80 km/h – poza obszarem zabudowanym,

• 100 km/h – na drogach ekspresowych i autostradach.

Te ograniczenia mają charakter bezwzględny – nie obowiązują żadne wyjątki, nawet jeśli lokalna infrastruktura dopuszcza wyższe prędkości. W praktyce oznacza to, że młody kierowca może zostać ukarany mandatem lub punktami karnymi za poruszanie się z prędkością legalną dla doświadczonych kierowców, ale przekraczającą próg wyznaczony dla osób w okresie próbnym.

Ograniczenia te mają nie tylko walor edukacyjny, ale również prewencyjny. Statystyki policyjne niezmiennie wskazują, że nadmierna prędkość to jeden z głównych czynników wypadków z udziałem młodych kierowców. Dlatego też prawo traktuje osoby w tej grupie jako szczególnie narażone na błędy wynikające z braku doświadczenia i impulsywnego stylu jazdy.

Warto zaznaczyć, że po upływie wspomnianych 8 miesięcy – przy spełnieniu wszystkich wymogów (m.in. odbycie obowiązkowych szkoleń) – kierowca zostaje zwolniony z powyższych ograniczeń. Nadal jednak do końca okresu próbnego obowiązuje obniżony limit punktów karnych, co oznacza, że każdy wykroczenie drogowe może mieć poważne konsekwencje administracyjne.

Zakaz przewożenia pasażerów – kto i kiedy nie może jechać z młodym kierowcą?

W ramach ograniczeń dla młodych kierowców w 2025 roku szczególnie restrykcyjne przepisy dotyczą przewozu pasażerów. Nowe regulacje jasno określają, że przez pierwsze 6 miesięcy od uzyskania prawa jazdy, osoba w okresie próbnym nie może przewozić w pojeździe żadnych pasażerów w wieku od 16 do 24 lat, o ile nie towarzyszy jej opiekun spełniający określone warunki.

Zakaz ten obowiązuje:

• w godzinach od 23:00 do 5:00 – bez względu na dzień tygodnia,

• na terenie całej Polski, niezależnie od rodzaju drogi,

• w odniesieniu do pasażerów, którzy nie są członkami najbliższej rodziny (rodzeństwo, małżonek, rodzic – są wyłączeni z ograniczenia).

Celem tego przepisu jest ograniczenie tzw. „jazd towarzyskich”, które według analiz policyjnych i psychologicznych często prowadzą do ryzykownych zachowań za kierownicą, pod wpływem emocji lub presji rówieśników. Młodzi kierowcy, zwłaszcza świeżo po zdaniu egzaminu, są bardziej podatni na impulsywność i brak umiejętności przewidywania zagrożeń w ruchu drogowym.

Naruszenie zakazu przewozu pasażerów skutkuje poważnymi konsekwencjami: od mandatu i punktów karnych, po cofnięcie uprawnień. W skrajnych przypadkach kierowca może zostać skierowany na ponowny egzamin praktyczny, a także dodatkowe szkolenia psychologiczne.

Prawo jazdy od 17 lat – nowe przepisy i jazda z opiekunem

Jedną z kluczowych zmian, jakie weszły w życie w 2025 roku, jest możliwość uzyskania prawa jazdy kategorii B już w wieku 17 lat, pod warunkiem spełnienia dodatkowych warunków dotyczących nadzoru przez doświadczonego kierowcę. Ten model szkoleniowy, inspirowany rozwiązaniami stosowanymi m.in. w Niemczech i Austrii, ma na celu zwiększenie bezpieczeństwa młodych uczestników ruchu poprzez stopniowe wprowadzanie ich w realia jazdy.

Po ukończeniu 17. roku życia i zdaniu egzaminu państwowego, młody kierowca otrzymuje prawo jazdy z ograniczeniem do jazdy z opiekunem. Będzie on objęty okresem próbnym (tj. 3 lata lub do ukończenia 20. roku życia). W praktyce oznacza to, że w tym czasie może poruszać się wyłącznie w towarzystwie osoby spełniającej określone kryteria, tj.:

• posiadającej prawo jazdy od co najmniej 5 lat,

• niekaranej za poważne wykroczenia drogowe,

• wpisanej wcześniej jako oficjalny opiekun do systemu CEPiK.

Opiekun nie musi siedzieć na miejscu pasażera, ale jego obecność w pojeździe jest obowiązkowa. Co więcej, nie może być pod wpływem alkoholu ani innych środków odurzających – w przeciwnym razie młody kierowca również ponosi odpowiedzialność za naruszenie przepisów.

System jazdy z opiekunem ma wymiar edukacyjny: umożliwia nabycie doświadczenia w bezpiecznych warunkach, pod okiem osoby z praktyką. Dla wielu rodzin to również sposób na oswojenie dziecka z realiami drogowej codzienności, zanim uzyska pełną samodzielność za kierownicą.

Po ukończeniu 18. roku życia, młody kierowca przechodzi automatycznie do pełnego okresu próbnego i zaczynają go obowiązywać opisane wcześniej ograniczenia dotyczące prędkości, przewozu pasażerów i pracy zarobkowej.

Zielony listek – obowiązkowa naklejka i znaczenie dla innych uczestników ruchu

„Zielony listek”, czyli symbol młodego kierowcy, to jeden z najbardziej rozpoznawalnych znaków ostrzegawczych na polskich drogach. W 2025 roku jego stosowanie jest obowiązkowe dla wszystkich kierowców w pierwszych 8 miesiącach okresu próbnego, licząc od dnia wydania prawa jazdy kategorii B.

Naklejkę należy umieścić w lewej górnej części przedniej szyby oraz prawej górnej części tylnej szyby pojazdu. Nieprzestrzeganie tego obowiązku jest traktowane jako wykroczenie i może skutkować mandatem, a nawet wezwaniem na kontrolę w Wojewódzkim Ośrodku Ruchu Drogowego.

Funkcja zielonego listka nie ogranicza się jedynie do aspektu formalnego – ma również silne znaczenie psychologiczne i edukacyjne. Dla innych uczestników ruchu stanowi sygnał ostrzegawczy, informujący o tym, że za kierownicą znajduje się osoba o ograniczonym doświadczeniu. Tym samym zachęca do zachowania większej ostrożności, utrzymywania bezpiecznego dystansu i unikania agresywnych manewrów w jego pobliżu.

Warto pamiętać, że usunięcie zielonego listka przed upływem obowiązkowych 8 miesięcy może zostać potraktowane jako celowe unikanie odpowiedzialności i skutkować dodatkowymi karami administracyjnymi.

Zakaz pracy zarobkowej jako kierowca kat. B – co grozi za złamanie przepisu?

W ramach przepisów obowiązujących od 2025 roku, młody kierowca znajdujący się w okresie próbnym objęty jest zakazem podejmowania pracy zarobkowej polegającej na prowadzeniu pojazdów kategorii B. Oznacza to, że przez pierwsze 8 miesięcy od uzyskania prawa jazdy nie może legalnie wykonywać pracy jako kierowca – niezależnie od formy zatrudnienia czy charakteru pojazdu.

Zakaz obejmuje zarówno tradycyjne formy pracy, takie jak:

• kierowca w firmach kurierskich,

• dostawca w usługach gastronomicznych (np. pizzeria, fast food),

• kierowca w transporcie wewnętrznym firm i instytucji,

jak i działalność opartą na nowoczesnych aplikacjach, w tym:

• Uber, Bolt, FreeNow, Glovo, Wolt i inne platformy ride-sharing lub delivery.

Ustawodawca traktuje ten przepis jako istotny element strategii prewencyjnej, mającej na celu odciążenie młodego kierowcy z dodatkowego stresu i presji związanej z obowiązkami zawodowymi. Początkowa faza samodzielnej jazdy ma służyć zdobywaniu doświadczenia, a nie realizowaniu intensywnych grafików rozwozowych czy ściganiu się z czasem.

Złamanie tego przepisu skutkuje cofnięciem prawa jazdy, a w przypadku kontroli drogowej – również grzywną administracyjną oraz wpisem do ewidencji kierowców naruszających przepisy w okresie próbnym. Osoba, której cofnięto uprawnienia z tego powodu, musi ponownie przystąpić do pełnej procedury egzaminacyjnej, a także odbyć dodatkowe szkolenia psychologiczne i BRD.

Warto dodać, że pracodawca, który dopuści do pracy młodego kierowcę z ograniczeniami, również podlega karze – włącznie z sankcjami z Kodeksu pracy i prawa przewozowego.

Limit punktów karnych – ile może mieć młody kierowca?

Jednym z najbardziej surowych ograniczeń nakładanych na młodych kierowców w okresie próbnym jest obniżony limit punktów karnych. Zgodnie z obowiązującymi przepisami w 2025 roku, osoba posiadająca prawo jazdy krócej niż 2 lata może uzbierać maksymalnie 20 punktów karnych. Przekroczenie tego limitu skutkuje automatycznym cofnięciem uprawnień do kierowania pojazdami.

Dla porównania – kierowca z dłuższym stażem (po zakończeniu okresu próbnego) może mieć nawet 24 punkty, zanim zostanie skierowany na egzamin sprawdzający. W przypadku młodego kierowcy mechanizm jest znacznie bardziej rygorystyczny: nie ma procedury ostrzegawczej, a samo przekroczenie limitu wiąże się z obowiązkowym powtórnym egzaminem państwowym – zarówno teoretycznym, jak i praktycznym.

Warto również zauważyć, że młody kierowca nie może skorzystać z kursu redukującego liczbę punktów karnych, dostępnego dla bardziej doświadczonych uczestników ruchu. Oznacza to, że jedynym sposobem na utrzymanie prawa jazdy jest bezwzględne przestrzeganie przepisów i unikanie ryzykownych zachowań na drodze.

W przypadku przekroczenia limitu 20 punktów, uprawnienia są cofane decyzją administracyjną, a kierowca nie może prowadzić pojazdów do momentu ponownego zdania egzaminów i zaliczenia wymaganych szkoleń w WORD.

Kurs dokształcający z bezpieczeństwa – kiedy i gdzie trzeba go odbyć?

W ramach obowiązków nakładanych na młodych kierowców w 2025 roku, istotnym elementem okresu próbnego jest udział w obowiązkowym kursie dokształcającym z zakresu bezpieczeństwa ruchu drogowego (BRD). To szkolenie ma na celu uświadomienie zagrożeń wynikających z ryzykownych zachowań za kierownicą oraz kształtowanie odpowiedzialnej postawy wobec uczestnictwa w ruchu drogowym.

Kurs ten musi zostać zrealizowany między 4. a 8. miesiącem od dnia uzyskania prawa jazdy. Za jego organizację odpowiadają wyłącznie uprawnione Wojewódzkie Ośrodki Ruchu Drogowego (WORD). Nie można odbyć tego szkolenia ani zdalnie, ani u prywatnych podmiotów. Rezerwacja miejsca odbywa się poprzez stronę internetową wybranego ośrodka lub osobiście w biurze obsługi.

Program kursu składa się z dwóch elementów:

1. Część teoretyczna – porusza kwestie psychologii kierowania pojazdem, wpływu emocji i stresu na decyzje za kierownicą, a także skutków łamania przepisów.

2. Część praktyczna – symulacje zachowań awaryjnych i analiza sytuacji drogowych z wykorzystaniem materiałów wideo oraz symulatorów.

Udział w kursie kończy się wydaniem zaświadczenia, które młody kierowca musi przedłożyć w wydziale komunikacji. Niezaliczenie tego etapu w terminie skutkuje wszczęciem procedury cofnięcia uprawnień, a następnie koniecznością ponownego przystąpienia do egzaminu państwowego.

Warto zaznaczyć, że kurs BRD nie jest jedynie formalnością. Wielu uczestników wskazuje, że zajęcia te mają realny wpływ na zmianę ich podejścia do prowadzenia pojazdu. Przepisy celowo wprowadzają ten obowiązek w środku okresu próbnego, gdy kierowca zaczyna czuć się pewniej za kierownicą – jest to moment, w którym najłatwiej o brawurę i nieodpowiedzialność.

Najczęściej zadawane pytania (FAQ)

Jakie ograniczenia ma młody kierowca 2025?

W 2025 roku młody kierowca objęty jest wieloma ograniczeniami w pierwszych 8 miesiącach od uzyskania prawa jazdy. Należą do nich: obowiązek jazdy z zielonym listkiem, niższe limity prędkości (50/80/100 km/h), zakaz przewożenia rówieśników w godzinach nocnych, zakaz pracy zarobkowej jako kierowca oraz konieczność odbycia kursu dokształcającego. Obowiązuje go także obniżony limit 20 punktów karnych.

Czy młody kierowca może przewozić pasażerów?

Tak, ale z ograniczeniami. Przez pierwsze 6 miesięcy od uzyskania prawa jazdy młody kierowca nie może przewozić osób w wieku 16–24 lat w godzinach 23:00–5:00, chyba że towarzyszy mu opiekun z co najmniej 5-letnim stażem za kierownicą. Zakaz nie dotyczy najbliższej rodziny, jak rodzice czy rodzeństwo.

Do ilu lat uznawany jest młody kierowca?

Młody kierowca to osoba, która posiada prawo jazdy krócej niż 2 lata, niezależnie od wieku. Jednak przepisy przewidują dodatkowe obostrzenia dla osób, które uzyskały prawo jazdy przed 18. rokiem życia lub w wieku 17 lat w systemie jazdy z opiekunem. Po upływie dwóch lat od wydania dokumentu ograniczenia przestają obowiązywać.

Czy można pracować jako kierowca po zdaniu prawa jazdy?

Nie, przez pierwsze 8 miesięcy od uzyskania prawa jazdy obowiązuje zakaz podejmowania pracy zarobkowej jako kierowca pojazdu kategorii B. Obejmuje to zarówno pracę kurierską, jak i przewozy osób (np. Uber, Bolt). Złamanie tego przepisu skutkuje cofnięciem prawa jazdy.

Czy młody kierowca może jeździć sam?

Tak, ale dopiero po ukończeniu 18 lat. Osoby, które uzyskały prawo jazdy w wieku 17 lat, mogą prowadzić pojazd wyłącznie pod nadzorem doświadczonego opiekuna. Po osiągnięciu pełnoletności i spełnieniu wymogów przepisów – mogą poruszać się samodzielnie, z zachowaniem obowiązujących ograniczeń okresu próbnego.