Co reguluje ustawa o ubezpieczeniach obowiązkowych? Najważniejsze informacje.

Co reguluje ustawa o OC?

Ustawa o Ubezpieczeniach Obowiązkowych z dnia 22 maja 2003 roku to jeden z najważniejszych aktów prawnych, z którymi powinni zapoznać się polscy kierowcy. Znajdują się w niej wszystkie kwestie związane z polisą OC.

Co reguluje ustawa o OC? Przede wszystkim zasady zawierania oraz wykonywania umów obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej właścicieli pojazdów mechanicznych, a także OC dla rolników posiadających własne gospodarstwa rolne. Z ustawy dowiesz się wszystkiego o tym, co jest związane ze sprzedażą ubezpieczeń, sumami gwarancyjnymi, terminami wypłaty odszkodowań, wyłączeniami odpowiedzialności oraz innymi niezbędnymi kwestiami, jakie mogą nurtować kierowców. Poznasz również zasady działania Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego oraz Polskiego Biura Ubezpieczycieli Komunikacyjnych.
Jak brzmi pełna nazwa ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych? Ustawa z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych. Znajdziesz ją w tym miejscu.

Aby pomóc Ci rozwiać wątpliwości na temat najważniejszych kwestii, które reguluje ustawa o obowiązkowych ubezpieczeniach, postanowiliśmy przyjrzeć się bliżej jej poszczególnym elementom i odpowiedzieć na pytania najczęściej zadawane przez właścicieli pojazdów. 

Czy towarzystwo ubezpieczeniowe może odmówić sprzedaży OC?

Nie ma takiej możliwości. Zgodnie z treścią ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, każda firma ubezpieczeniowa, która zyskała zezwolenie na prowadzenie działalności w tym zakresie, powinna zapewnić Ci możliwość wykupienia polisy OC dla swojego pojazdu. 

Istnieją jednak sytuacje, w których towarzystwo może oczekiwać wysokiej kwoty składki – np. jeżeli jesteś młodym kierowcą, spowodowałeś w przeszłości kilka kolizji lub wypadków albo świadczysz usługi transportowe, a firma skupia się przede wszystkim na ubezpieczeniach dla osób prywatnych. 

Na rynku funkcjonuje wiele towarzystw ubezpieczeniowych, których oferty różnią się między sobą. Warto więc przed zakupem polisy porównać ceny – np. zapoznając się z rankingami OC. 

Czy można kupić ubezpieczenie OC auta z datą wsteczną?

Nie ma takiej możliwości, co również reguluje ustawa o obowiązkowych ubezpieczeniach. W artykule 10. tego aktu prawnego znajdziesz informację o tym, że „umowa ubezpieczenia obowiązkowego nie może obejmować ubezpieczeniem okresu poprzedzającego zawarcie tej umowy”. 
Jeżeli więc z jakichś powodów nie przedłużyłeś swojej polisy OC, powinieneś zrobić to jak najszybciej (zobacz, jak sprawdzić czy samochód jest ubezpieczony)– w przeciwnym razie w wyniku kontroli pracowników Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego możesz otrzymać wezwanie do zapłaty kary. Jaka jest jej wysokość? Dla samochodów osobowych od 1 stycznia 2023r. do 30 czerwca 2023r. mówimy o kwotach:

• 1400 zł (brak OC do 3 dni);
• 3490 zł (brak OC od 4 do 14 dni);
• 6980 zł (brak OC powyżej 14 dni).

Za to od 1 lipca 2023r. wysokość kary będzie się kształtować następująco:

• 1440 zł (brak OC do 3 dni);
• 3600 zł (brak OC od 4 do 14 dni);
• 7200 zł (brak OC powyżej 14 dni).

Oczywiście to, czy poruszasz się ubezpieczonym pojazdem, może również zweryfikować policja (nawet podczas rutynowej kontroli drogowej). Tego rodzaju uprawnieniami dysponuje także Inspekcja Transportu Drogowego.

Jak uzyskać odszkodowanie z OC sprawcy kolizji lub wypadku drogowego?

Ustawa o obowiązkowych ubezpieczeniach reguluje kwestie związane ze zgłaszaniem szkód oraz dochodzeniem odszkodowania z OC sprawcy kolizji lub wypadku.
 

Jak długo czeka się na odszkodowanie z OC?

Zgodnie z ustawą o ubezpieczeniach obowiązkowych, po zgłoszeniu przez kierowcę szkody, towarzystwo ubezpieczeniowe ma 30 dni na wypłacenie odszkodowania. Będzie to możliwe jednak tylko wtedy, gdy czas ten pozwoli na ustalenie wszystkich okoliczności zdarzenia – w niektórych sytuacjach okazuje się to bardzo trudne.
Co wtedy? Jeżeli nie uda się wyjaśnić okoliczności kolizji lub wypadku w terminie 30 dni od dnia zawiadomienia o szkodzie, ubezpieczyciel jest zobowiązany do wypłacenia kwoty bezspornej, a następnie pozostałej części odszkodowania (w ciągu 14 dni od ustalenia wszystkich okoliczności zdarzenia). Cały proces nie powinien trwać dłużej niż 90 dni od daty zgłoszenia, chyba że w danej sprawie niezbędne będzie przeprowadzenie postępowania cywilnego lub karnego. 

Czy ubezpieczyciel wypłaci odszkodowanie, gdy sprawca był nietrzeźwy?

Tak, towarzystwa ubezpieczeniowe wypłacają odszkodowania również w sytuacji, gdy szkody zostały spowodowane przez kierowców znajdujących się pod wpływem alkoholu albo innych substancji odurzających. Wynika to z faktu, że polisa OC ma za zadanie chronić majątek poszkodowanego oraz zapewniać mu stosowne odszkodowanie w przypadku doznania szkód w kolizji lub wypadku drogowym. Dotyczy to także sytuacji, w których do zdarzenia doszło nieumyślnie albo w wyniku rażącego zaniedbania.

Warto przy tym pamiętać, że zgodnie z ustawą o obowiązkowych ubezpieczeniach, ubezpieczyciel ma prawo do regresu ubezpieczeniowego. Oznacza to, że może on domagać się od sprawcy kolizji lub wypadku zwrotu środków wypłaconych poszkodowanemu. 

Co w sytuacji, gdy poszkodowany jest współwinny powstaniu szkody?

W sytuacji, gdy osoba poszkodowana w kolizji lub wypadku przyczyniła się do powstania zdarzenia albo jej działanie doprowadziło do zwiększenia szkody, towarzystwo ubezpieczeniowe może skorzystać z jednej z dwóch opcji:

• dochodzić od takiej osoby zwrotu części odszkodowania;
• zmniejszyć wysokość wypłacanego odszkodowania.

W takim przypadku mówimy o tzw. przyczynieniu, którego przykładami są np. niezapięte pasy bezpieczeństwa albo szarpanie kierownicą przez pasażera.

Ustawa o ubezpieczeniach obowiązkowych – inne ważne informacje

Oczywiście to nie wszystkie kwestie, które reguluje ustawa o obowiązkowych ubezpieczeniach. Znaleźć w niej można również wiele innych informacji przydatnych właścicielom pojazdów. Mowa tu zwłaszcza o:

• sumie gwarancyjnej, a więc maksymalnej kwocie, jaką towarzystwo ubezpieczeniowe może wypłacić poszkodowanemu – dotyczy ona jednego zdarzenia drogowego (bez względu na liczbę poszkodowanych);
• zwrocie składki OC, który przysługuje właścicielom pojazdów rozwiązującym umowę przed datą jej zakończenia – ma to miejsce najczęściej w przypadku wyrejestrowania samochodu, a zwrot składki za niewykorzystany okres powinien zostać wypłacony przez ubezpieczyciela w ciągu 14 dni od rozwiązania polisy;
• wyłączeniu odpowiedzialności, a więc szkodach, za które nie odpowiadają towarzystwa ubezpieczeniowe – mowa tu np. o utracie gotówki, biżuterii czy papierów wartościowych albo szkodach polegających na zanieczyszczeniu środowiska;
• dwóch polisach OC zawartych na ten sam okres – zgodnie z ustawą o ubezpieczeniach obowiązkowych, ubezpieczony ma możliwość zrezygnowania z tej, która uległa automatycznemu przedłużeniu (towarzystwo pobierze w takiej sytuacji opłatę jedynie za wykorzystany okres ochrony).

Jak wypowiedzieć umowę OC?

Polisy OC ulegają automatycznemu odnowieniu, dlatego chcąc tego uniknąć i wykupić ubezpieczenie obowiązkowe w innej firmie, należy złożyć wypowiedzenie najpóźniej dzień przed końcem jej obowiązywania. 

Jak to zrobić? Musisz wypełnić stosowny dokument i dostarczyć go do swojego ubezpieczyciela – osobiście, mailowo albo listownie. Jeżeli wybierasz tę ostatnią opcję, terminem złożenia wypowiedzenia jest data znajdująca się na stemplu pocztowym. Pamiętaj tylko, by w takiej sytuacji skorzystać z usług Poczty Polskiej – w przypadku wysyłki dokumentu kurierem, ubezpieczyciel najprawdopodobniej za datę wypowiedzenia uzna dzień wpłynięcia pisma do swojej siedziby.

Jak wybrać najlepsze ubezpieczenie OC?

Wiesz już, co reguluje ustawa o OC i poznałeś jej najważniejsze elementy. Teraz czas na wybór odpowiedniej polisy – możesz to zrobić w dowolnym towarzystwie ubezpieczeniowym i mieć pewność, że zakres ochrony w każdym przypadku będzie identyczny. Wynika to z faktu, że ubezpieczyciele muszą stosować się do wytycznych znajdujących się w ustawie o ubezpieczeniach obowiązkowych i nie mogą samodzielnie modyfikować zakresu ochrony.

Dlatego chcąc wybrać najlepszą polisę OC dla swojego pojazdu, należy kierować się przede wszystkim ceną. Zostanie ona ustalona w oparciu o kilka czynników, takich jak historia kolizji i wypadków, wiek oraz miejsce zamieszkania kierowcy, marka samochodu, pojemność silnika czy rodzaj paliwa. Jeżeli chcesz skorzystać z tańszej polisy, możesz jednocześnie wykupić w danym towarzystwie ubezpieczenie dobrowolne, np. AC. W takiej sytuacji wiele firm oferuje zniżki dla właścicieli pojazdów mechanicznych. Tutaj dowiesz się więcej o ubezpieczeniu samochodu w Compensie.